Peuterpuberteit
Lachen man, blijkt je dreumes van 20 maanden in de peuterpuberteit beland te zijn. Meine gute, wat is dat intens. Ineens is onze altijd vrolijke vriend veranderd in een dreumes die het ene moment nog vrolijk is en het volgende moment moord en brand krijst omdat hij iets niet mag of krijgt. Ook de nachten zijn ineens pittig; hij wordt meermalen wakker en schreeuwt dan de boel bij elkaar. Terwijl hij voorheen toch echt lekker zelf insliep en doorsliep. Een slaapcoach vertelde me dat dit gedrag precies past bij de peuterpuberteit. Wat dat dan is en hoe je er doorheen komt heb ik voor je (en voor mezelf ;)) uitgezocht.
Wat is de peuterpuberteit?
Een dreumes / peuter krijgt op een gegeven moment in de gaten dat ze een individu zijn, dat ze een eigen wil en mening hebben. Ze willen van alles zelf doen, zelf bepalen en dingen uitproberen. Ze worden een stuk onafhankelijker. Maar ze kúnnen helaas nog niet alles en dat is frustrerend. En die nieuwe dingen zijn misschien ook wel spannend of een beetje eng. Het humeur kan omslaan als aan blad aan een boom, je dreumes gaat dan van gezellig en vrolijk ineens naar huilen en boosheid – een zogenoemde driftbui.
Tijdens die peuterpuberteit maakt je dreumes een flinke stap richting zelfstandigheid. Hoewel het dan kan lijken alsof hij continu de strijd met jou aan gaat en alles stom en vervelend is, is hij in feite enorm hard aan het groeien. Door die wil om zelfstandig te zijn voelt je dreumes zich al snel geremd en dat uit zich in heftige emoties: boos, verdriet, driftig, krijsen, noem het maar op. Dat is niet om jou als ouder te pesten maar omdat hij simpelweg niet snapt waarom hij iets niet kan of mag.
Wanneer begint de peuterpuberteit en hoe lang duurt het?
Over het algemeen gaan kinderen de peuterpuberteit in als ze 1,5-2 jaar oud zijn. En het kan duren tot 4 jaar oud. Dat is dus best een lange tijd. Maar, zoals met alles gaat het in fases en is het dus niet 2 jaar lang continue hommeles.
Wat merk je aan je kind?
Je dreumes of peuter wil graag dingen zelf doen, die hij soms nog helemaal niet kan. Als jij dan wil helpen wordt dat niet gewaardeerd en ontstaat er een driftbui.
Emoties gaan alle kanten op en veranderen met de seconde. Waar je het ene moment nog een vrolijk kind hebt, kan hij het volgende moment niet te genieten zijn. Krijsen, huilen, stampvoeten en op de grond gaan liggen gillen; het hoort er allemaal bij en is volstrekt normaal. Je kind heeft immers geen idee hoe hij met zijn frustraties en emoties om moet gaan en heeft jou, als ouder, nodig om dat te leren.
Groeien en ontwikkelen is vermoeiend. Je kind kan dus ook extra vermoeid of zelfs oververmoeid zijn.
Hoe kom je er doorheen?
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om door deze peuterpubertijd heen te komen.
Rust bewaren
Blijf zelf rustig. Boosheid met boosheid beantwoorden werkt echt alleen maar averechts. Al zal het soms best moeilijk zijn om niet met je eigen emoties te reageren als je kind krijsend tegenover je staat. Neem eventueel even afstand, ga op de bank zitten en benoem wat je doet en waarom je dat doet. Daar leert je kind ook van.
Benoem het gevoel
Je kind heeft echt nog geen idee wát hij voelt. Benoem wat je ziet gebeuren en probeer een alternatief te geven. “Ik snap dat je boos bent omdat je graag op dat hek wilt klimmen. Maar dat is gevaarlijk. Zullen we in de zandbak of met de bal gaan spelen?”.
Neem het serieus
Het kan voor een volwassene natuurlijk best grappig zijn als je kind totaal uit z’n slof gaat omdat hij een gepelde banaan heeft gekregen in plaats van een banaan met de schil er nog op. Maar voor je kind is het een serieuze situatie en een serieus gevoel. Neem dat dus ook serieus. Het gevoel is echt op dat moment en daar moet jij als ouder je kind doorheen helpen.
Stel grenzen en blijf consistent
Het is ook weleens verleidelijk om toe te geven als je kind al een tijdje staat te drammen omdat hij op je telefoon wil spelen. Maar het is juist heel belangrijk om grenzen te stellen en consequent te blijven daarin. Anders leer je hem dat hij, juist door te drammen, z’n zin wel krijgt.
Een kind heeft grenzen, sturing en begeleiding nodig. Dat geeft hem ook het gevoel dat het veilig is bij jou en dat jij het beste met hem voor hebt. Door het goede voorbeeld te geven leert je kind een hoop van je.
Dit zelfde geldt ook voor het ritme dat jullie hebben en bijvoorbeeld het bedritueel.
Zijn er nog andere elementen die een rol spelen?
Bedenk dat bijvoorbeeld honger of vermoeidheid ook een rol spelen in een driftbui. Als je kind net een hele dag op de kinderopvang heeft gezeten kan het zijn dat hij wat overprikkeld en vermoeid is. Om dan ook nog een andere afspraak te plannen met veel drukte is wellicht niet heel handig. Soms heeft hij dan ook gewoon wat kwalitatieve tijd met jou nodig. Kijk dus goed naar je kind en waar hij behoefte aan heeft.
Probeer frustratie voor te zijn
Sommige dingen kan je dreumes of peuter gewoon nog niet of zijn te gevaarlijk en dat kan zorgen voor extra frustratie. Jij weet waarschijnlijk precies waar hij tegenaan loopt of welke dingen hij graag wil doen die jij niet zo’n goed idee vind. Probeer dan die situaties te voorkomen door bijvoorbeeld iets samen te doen of iets anders te gaan doen. Anders moet je bijvoorbeeld de hele tijd zeggen “jij kunt niet van die glijbaan, daar ben je nog te klein voor”. En hoe frustrerend is het om steeds te moeten horen dat je ergens nog te klein voor bent of iets niet kunt.
Laat zelf proberen
Dat betekent niet dat je altijd maar alles moet proberen voor te zijn of samen te doen. Je kind moet ook leren omgaan met frustraties als iets nog niet lukt, des te groter het zelfvertrouwen als het later wél lukt. Dus geef ook de ruimte om dingen te proberen (zolang het veilig is) en help je kind dingen te doen in plaats van ze op te lossen.
Maak afspraken
Binnen die periode tussen 1,5 jaar en 4 jaar komt er een moment dat je afspraken kunt maken met je kind. Dat gaat helpen om die grote emoties te voorkomen. Bijvoorbeeld “We gaan samen de was doen, jij mag de was in de machine stoppen en ik doe het wasmiddel erin want dat is nog een beetje lastig”.
Wat extra hulp nodig?
Ik volg zelf een aantal accounts op Instagram die heel veel fijne tips geven.
Dit is echt mijn lievelings account. Zij hebben een heel fijn account waar ze eindeloos veel tips en informatie geven over hoe je om kunt gaan met een kind in de peuterpuberteit. Wel in het engels, dus hopelijk vind je dat geen probleem.
