De 5e ziekte

Er zijn een aantal veelvoorkomende huidaandoeningen die je vaak ziet bij baby’s en jonge kinderen. De 5e ziekte is er één op de lijst ‘kinderziekten met vlekjes‘. Een tijd geleden, toen M ongeveer 1,5 jaar was, kreeg hij de 6e ziekte. Ik wist toen niet echt van het bestaan van die veelvoorkomende huidaandoeningen en kende eigenlijk alleen de waterpokken. Dus ging ik op onderzoek uit, zo ook naar de 5e ziekte.

Wat is de 5e ziekte?

De 5e ziekte is één van de kinderziekten met vlekjes. Het wordt ook wel erythema infectiosum genoemd en wordt veroorzaakt door het parvovirus B19.

Het komt het meeste voor bij kinderen tussen de 4 en 10 jaar oud. Vaak speelt deze ziekte op rond het voorjaar en/of vroege zomer.

Symptomen

Je ziet eerst kleine rode vlekjes in het gezicht van je kind ontstaan, vooral de wangen van je kind kunnen vuurrood worden. De vlekjes kunnen zich later verspreiden naar de rest van het lijf. En ze kunnen ook samenvloeien tot grotere vlekken.

Ook kan het zijn dat je kind koorts krijgt en last heeft van jeuk. Maar meestal voelen ze zich niet heel ziek. Na ongeveer 7 – 10 dagen verdwijnen de vlekjes weer. Wel kunnen ze nog enkele weken terugkomen bij bijvoorbeeld inspanning of als het heel koud of warm is.

De 5e ziekte kan ook bij volwassenen voorkomen. Dan is er vaak last van pijn in handen en voeten; gewrichtsklachten. Die houden zo’n 1 – 2 weken aan. De huiduitslag wordt minder vaak gezien bij volwassenen.

De ziekte kan tijdens de zwangerschap leiden tot gezondheidsrisico’s voor de ongeboren baby. Vijfde ziekte komt merendeels voor bij kinderen. Voor zover bekend heeft 60-70% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd antistoffen tegen parvovirus B19. Kinderen op basisscholen en kinderdagverblijven en hun gezinsleden hebben een verhoogde kans op infectie.

Besmetting

De 5e ziekte is licht besmettelijk. Het virus zit in de keel van de persoon die het heeft en wordt overgedragen via druppeltjes in de lucht bij hoesten of praten en voornamelijk bij langdurig of intensief contact. Denk daarbij aan het gezin, op de crèche, of op school.

De besmettelijke periode start ongeveer 1 week na de besmetting en duurt ongeveer tot de huiduitslag optreedt. Hier kan 1 – 3 weken tussen zitten. Als de vlekjes eenmaal zichtbaar zijn is de 5e ziekte niet meer besmettelijk. Als je kind de 5e ziekte eenmaal heeft gehad zal hij deze niet meer krijgen.

Voor zover bekend heeft 60 – 70 % van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd antistoffen tegen het virus, omdat zij het zelf al gehad hebben bijvoorbeeld. Maar, je kunt als je zwanger bent en je krijgt de ziekte toch, het virus overdragen aan je baby. En de ziekte kan gezondheidsrisico’s opleveren voor je ongeboren baby. Ben je zwanger en heb je het vermoeden de 5e ziekte te hebben of heeft je kind het (of iemand anders in je omgeving)? Neem dan even contact op met je huisarts voor advies.

Wat te doen als je kind de 5e ziekte heeft

In principe hoef je bij de 5e ziekte niets te doen en kun je eigenlijk ook niet zoveel doen. Het gaat vanzelf over en er bestaat geen vaccin tegen de ziekte.

• De kans op besmetting kun je verkleinen door goede hygiene bij het hoesten en handen wassen.
• Als je kind zich ziek voelt is het vooral belangrijk dat hij voldoende drinkt.
• Geef eventueel paracetamol als nodig.
• Als de jeuk heel belastend is kun je een crème kopen die dat verlicht. Overleg even met je huisarts wat zij aanraden.

Naar school of thuis houden?

Als je kind zich goed genoeg voelt mag het in principe gewoon naar school (of de opvang). Wel zou ik zelf altijd even overleggen om te kijken hoe zij daar tegenover staan. Als je kind zich niet lekker voelt en er duidelijk last van heeft zou ik hem even thuis houden. Een kind dat zich niet lekker voelt op de opvang is voor niemand fijn – voor het kind zelf niet en voor de leidsters maar ook de andere kindjes niet.

Bronnen: Thuisarts.nl, RIVM